Test, kalibrasyon veya ölçüm ihtiyaçlarını karşılamak için bir laboratuvar seçerken, doğru ve güvenilir sonuçlar sağlayan bir laboratuvar olduğuna karar vermek için bir dizi faktörleri yerine getirip getirmediğine bakmak gerekir;
Bunlar sırasıyla:
- Personelin nitelikleri, eğitim, deneyim
- Doğru ekipman – uygun kalibrasyon ve bakımı
- Yeterli kalite güvence ve kalite kontrol prosedürleri
- Uygun örnekleme uygulamaları
- Test ve / veya muayene prosedürleri
- Doğru kayıt ve verilerin raporlanması
- Uygun test ortamı
Her laboratuvar bu şartları yerine getirdiğini söyleyebilir fakat bunun ispatı sadece bağımsız ve yetkili bir kuruluş tarafından akredite olduğunu göstermekle mümkündür.
Laboratuvarlar denetlenmiş ve yaygın ürün ve hizmetlerin kalitesini yönetmek ve değerlendirmek için üretim ve hizmet kuruluşlarında kullanılan ISO 9001 belgesi yani uluslararası yönetim sistemi sertifikalı olabilir. ISO 9001 bir yönetim değerlendirme aracı olarak etkili olurken, bir tedarikçinin laboratuvar teknik yeterliliklerini değerlendirmek için uygun değildir. ISO 9001 belgesine sahip olmak test, muayene, kalibrasyon veya verilerin doğru ve güvenilir olduğunu müşterilerine garanti etmez.
Aksine ISO 9001 sertifikası, laboratuvar akreditasyon kriterleri ve prosedürleri özellikle laboratuvarların teknik yeterliliklerini geliştirmede kullanılır. Uzman teknik denetçiler,bir tesiste üretimi etkileyen tüm faktörlerin kapsamlı bir değerlendirmesini yapar .Laboratuarları değerlendirmek için ise uluslararası standart ISO / IEC 17025, dayalı kriterleri kullanırlar. ISO / IEC 17025 özellikle hassas, doğru test ve kalibrasyon verileri üretmek için bir laboratuvarın yeteneği ile ilgili aşağıdaki faktörleri ele alır
- Personelin teknik yeterliliği
- Yöntemlerin geçerliliği ve uygunluğu
- Ulusal standartlara ölçümlerin ve kalibrasyonun izlenebilirliği
- Ölçüm belirsizliği
- Test cihazlaının uygunluğu , kalibrasyon ve bakımı
- Test ortamı
- Test edilen maddenin örnek alımı,ulaşım ve taşınması
- Test muayene ve kalibrasyon verilerinin kalite güvencesi
Laboratuvarların ISO 17025 akreditasyonu ISO 9001 standartlarının elemanlarını kapsar, dolayısıyla ISO 17025 akreditasyonu ve ISO 9001 sertifikasını birlikte değerlendirmek gerekir.
Kısacası: ISO 17025 ve ISO 9001 arasındaki farkları şöyle özetleyebiliriz;
- – ISO 17025 akreditasyon , ISO 9001 sertifikası ile ilgili.
- – ISO 17025 laboratuvar akreditasyonu, ISO 9001 kalite yönetimi içindir.
- – ISO 17025 ürünün kalitesini yönetir, ISO 9001 sistemin kalitesini yönetir
- – ISO 17025, ISO 9001 ‘in bir ana maddesini (Madde 4-Kalite yönetim sistemi ISO 9001:2000.) içerir.
- – ISO 17025 teknik gereksinimi içerir , ISO 9001 içermiyor
- – ISO 17025 test ve kalibrasyon doğruluğunu ve güvenilirliğini belirleyen faktörleri içerir, ancak ISO 9001 için gerekmemektedir.
- – Ayrıca Laboratuvarlarda ISO 17025 almak için bağımsız bir kuruluştan akredite olma şartı vardır , fakat ISO 9001 de akreditasyon şartı yoktur.